Biber Gazı ve Meşru Müdafaa

BİBER GAZI VE MEŞRU MÜDAFAA

Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinde fizyolojik ihtiyaçların hemen ardından gelen güvenlik ihtiyacı, dış faktörlerden kaynaklı tehditlerden korunmak amacıyla insanları çeşitli önlemler almaya itmektedir. Bireysel silahlanmanın sıkı koşullara bağlandığı ülkemizde vatandaşlar yasal veya maddi engeller sebebiyle ruhsatsız silah, bıçak vb. aletlere meyledebilmektedir.

Daha ucuz ve kolay çözümler arayan vatandaşlar Ateşli Silahlar Ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun gereğince yaptırımlara maruz kalabilmekte, bu durum yeni çözüm arayışlarını beraberinde getirmektedir. Bu ihtiyaç ve arayış doğrultusunda tarafımızca biber gazı kullanımının hukuki sonuçları incelenmiş, takdirinize sunulmuştur.       

BİBER GAZI NEDİR?

Biber gazı, gözlerde kontrolsüz gözyaşı akmasına sebep olan, acı ve hatta geçici körlük nedeniyle gözleri tahriş edebilen bir göz yaşartıcı gazdır. Görüşü engelleyen etkisi sebebiyle isyan ve kargaşa ortamında emniyet güçleri tarafından kullanılabilen biber gazı, kişisel savunmalarda da saldırganın hareketlerinin kısıtlanması sebebiyle oldukça etkili bir araçtır.

BİBER GAZI TAŞIMAK SUÇ MUDUR?

Şili biberinden üretilen biber gazının ithaline Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet ve Jandarma Teşkilatı ile özel güvenlik şirketlerinin haricinde izin verilmemektedir.  Fakat kaçak yollarla ülkeye sokulan biber gazının vatandaş tarafından satın alınması veya bulundurulması hakkında herhangi bir yasaklayıcı düzenleme yoktur. Dolayısıyla biber gazı taşımak suç değildir. Taşımak suç değil ise de kullanılması durumunda istenmeyen hukuki sonuçlarla karşılaşılabilir.

BİBER GAZI SİLAH MIDIR?

Türk Ceza Kanununda yer alan silah tanımına göre saldırı ve savunma amacıyla yapılmış olmasa bile fiilen saldırı ve savunmada kullanılmaya elverişli diğer şeyler ile yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı, boğucu, zehirleyici, sürekli hastalığa yol açıcı nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeler silah olarak kabul edilmektedir. Zikredilen hüküm gereğince ceza kanunlarının uygulanmasında biber gazının silah olarak kabul edileceği şüphesizdir.

Silah olarak kabulünün en sık karşılaşılan sonuçlarından biri, biber gazının meşru savunmayı aşar şekilde kullanılması durumunda kasten yaralama suçundan verilecek cezanın yarı oranında artırılmasıdır. Ayrıca biber gazına maruz kalan kişinin astım vb. solunum rahatsızlıkların olması durumunda daha ağır cezaları öngören hükümlerin uygulanabilmesi de söz konusu olacaktır.

MEŞRU SAVUNMA ARACI OLARAK BİBER GAZI

Türk Ceza Kanunu uyarınca gerek kendisine ve gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda hal ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmez. Bu hüküm kapsamında biber gazı kullanılması durumunda faile ceza verilmeyecektir.

Nitekim Yargıtay 3. Ceza Dairesi bir kararında “Sanığın olay günü, kardeşi ile arabada iken, mağdurların gelip araçtan çıkmalarını istedikleri, sanığın ve kardeşinin bu isteği reddetmesi üzerine mağdurların aracın camını kırdıkları ve ardından sanığın araçtan inerek mağdurlara biber gazı sıkarak def etmeye çalıştığı anlaşılmasına ve böylece sanığın meşru savunma kapsamında hareket ettiğine yönelik kabulde bir isabetsizlik görülmediğinden” demek suretiyle biber gazının meşru müdafaa sınırları içerisinde kullanılabileceğini hüküm altına almıştır.

Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, biber gazının saldırıyla orantılı olarak kullanılması gerekmektedir. Örneğin saldırganın çelimsiz olması durumunda fiziksel müdahaleyle kolayca etkisiz hale getirilebilecekken biber gazı kullanımı orantısız olacaktır. Bir erkek tarafından kadına yönelmiş saldırı durumunda ise beden güçleri arasındaki fark da gözetilerek biber gazı kullanımının orantılı olacağı kabul edilebilecektir.

Sonuç olarak

En temel ihtiyaçlarımızdan biri olan güvenlik ihtiyacı için vatandaşlarımız çeşitli çözüm yolları aramaktadır. Bireysel silahlanmanın sıkı koşullara bağlanması, harçların yüksek olması, ateşli silahların pahalılığı gibi külfetler; ucuz, etkili ve caydırıcı seçenekleri gündeme getirmektedir. Haksız bir saldırıdan korunmak maksadıyla saldırganı geçici olarak etkisiz hale getiren biber gazı bu aşamada kurtarıcı vazifesi görmektedir. Her ne kadar biber gazı bulundurmanın bir yaptırımı yoksa da savunma amacını aşar vaziyette kullanılması ağır cezai sonuçlara sebep olabilmektedir.

Bu tarz yazıların yazılmasına ihtiyacın kalmadığı bir Türkiye umuduyla, tüm okuyucularımıza huzurlu günler dileriz.